BHP przy pracy z barszczem

1. INFORMACJE OGÓLNE

Instrukcja opisuje warunki ogólne dopuszczenia do prac i sposoby postępowania podczas wykonywania czynności, przy których może dojść do kontaktu pracownika z Barszczami Kaukaskimi – Barszczem Sosnowskiego i Barszczem Mantegazziego. Systemowe zwalczanie tych gatunków roślin często nie jest zadaniem pracowników danej firmy, natomiast podczas prac w terenach zieleni pracownicy mogą natknąć się na te niebezpieczne rośliny. Należy pamiętać, że niebezpieczny jest bezpośredni kontakt z roślinami jak również ich olejki eteryczne, które mogą oddziaływać zarówno na skórę jak i na błony śluzowe w tym drogi oddechowe.

Przy zauważeniu nowych siedlisk roślin wyglądających choćby podobnie do Barszczy Kaukaskich należy poinformować o tym fakcie bezpośredniego przełożonego!

2. DOPUSZCZENIE DO PRACY

Do wykonywania pracy, przy której może dojść do kontaktu z Barszczami Kaukaskimi może być dopuszczony pracownik, który:

• posiada aktualne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy w takich warunkach,
• ukończył z wynikiem pozytywnym szkolenie z zakresu bhp i posiada potrzebne umiejętności wykonywania pracy oraz niezbędną znajomość przepisów i zasad bhp,
• został zapoznany z oceną ryzyka zawodowego, zagrożeniami w środowisku pracy w tym z zagrożeniami jakie stwarza kontakt z Barszczami Kaukaskimi oraz profilaktyką w tym zakresie,
• jest wyposażony w środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze.

Do pracy NIE mogą być dopuszczeni pracownicy będący pod wpływem alkoholu lub innych środków psychoaktywnych !!!

3. CZYNNOŚCI PRZED ROZPOCZĘCIEM PRACY

• Ubrać się we właściwą odzież i obuwie robocze oraz środki ochronne właściwe do planowanych prac,
• Jeżeli zaplanowane czynności będą związane z bezpośrednim kontaktem z Barszczami założyć inne, dodatkowe środki ochronne niezbędne do wykonywania prac w narażeniu na kontakt z Barszczami Kaukaskimi t.j. dedykowany kombinezon z kapturem, buty gumowe, środki ochrony dróg oddechowych, gogle, rękawice.
• Używając odzieży, obuwia innych niż dedykowane do ochrony przed Barszczami należy pamiętać, aby użyta odzież i osłony były nienasiąkliwe.

4. CZYNNOŚCI PODCZAS PRACY

• Na wykonywanie prac wybierać dni chłodniejsze i możliwie suche aby minimalizować zagrożenie powodowane olejkami eterycznymi roślin.
• Prace związane z przebywaniem w pobliżu pojedynczych roślin lub ich grup prowadzić tak żeby zachować dystans do nich co najmniej 4 metry.
• Prace przy których planowany jest kontakt z roślinami np. związane z ich ścinaniem prowadzić w taki sposób, aby do roślin dotykać wyłącznie narzędziami. Ścinkę jak i ograbianie wykonywać najlepiej przy pomocy narzędzi agregowanych do ciągnika.
• Jeśli ścinkę, koszenie itp. trzeba wykonać kosiarką spalinową, podkaszarką lub narzędziami ręcznymi należy również zachować zasadę unikania dotykania do roślin rękami nawet w rękawicach czy też innymi częściami odzieży.
• Ściętych roślin nie transportować. Ograbić na miejscu i spalić.

5. CZYNNOŚCI PO ZAKOŃCZENIU PRACY

• Rozebrać się z używanej odzieży, obuwia i środków ochronnych w taki sposób aby gołymi dłońmi nie dotykać do powierzchni, które mogły mieć kontakt z roślinami,
• Jeżeli obuwie nie jest zdejmowane na miejscu zwrócić szczególną uwagę na protektor w podeszwach, żeby zapobiec ewentualnemu rozprzestrzenianiu nasion Barszczy. Są to gatunki bardzo inwazyjne !!!
• Zdjęte ubranie, obuwie, środki ochronne zapakować w szczelne worki foliowe,
• Umyć dokładnie ręce wodą z mydłem, a następnie twarz,
• Po powrocie do „bazy”:
  1. umyć całe ciało wodą z mydłem najlepiej pod natryskiem,
  2. środki ochronne jednorazowe w postaci zapakowanej przekazać do utylizacji,
  3. obuwie umyć wodą z detergentem używając podczas tych czynności rękawic gumowych,
  4. odzież uprać w wodzie z dodatkiem detergentu.
  5. Maszyny, narzędzia i inne przedmioty, które miały kontakt z Barszczami umyć wodą z detergentem używając podczas tych czynności rękawic gumowych,

6. CZYNNOŚCI ZABRONIONE

• Bezpośrednie dotykanie do roślin wyglądających jak Barszcze Kaukaskie,
• Dotykanie gołymi dłońmi i innymi nieosłoniętymi częściami ciała do narzędzi i przedmiotów, które miały bezpośredni kontakt z tymi roślinami,
• Przewożenie w przedziale pasażerskim pojazdów odzieży i obuwia nawet zapakowanych w worki foliowe, oraz środków ochronnych i narzędzi wykorzystywanych wcześniej do pracy przy Barszczach Kaukaskich,

7. WARUNKI, W KTÓRYCH NIE PROWADZI SIĘ PRAC

• silne nasłonecznienie
• pogoda mglista

8. ZASADY POSTĘPOWANIA W SYTUACJACH STWARZAJĄCYCH ZAGROŻENIE DLA ZDROWIA PRACOWNIKÓW

• O zaistniałym zagrożeniu lub/i wypadku przy pracy powiadomić bezpośredniego przełożonego, pracodawcę, służbę BHP.
• Jeżeli doszło do bezpośredniego kontaktu z rośliną lub jej sokiem przerwać pracę, narażone miejsce ciała jak najszybciej umyć zimną wodą z mydłem,
• Jeśli pojawiłyby się jakiekolwiek reakcje organizmu nawet bez bezpośredniego kontaktu z rośliną np.: pokrzywka, zaczerwienienie, świąd, ślady poparzeń, obrzęk, przebarwienia skóry, pieczenie skóry lub błon śluzowych, spastyczny skurcz oskrzelowy powodujący trudności z oddychaniem i duszność natychmiast przerwać pracę i niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
• Jeżeli wystąpi opuchlizna i reakcja zapalna, w celu złagodzenia symptomów można zastosować okłady z mokrych kompresów lub lodu,
• Po bezpośrednim kontakcie z Barszczem, nawet przy braku reakcji organizmu, przez kolejne co najmniej 2 doby kategorycznie unikać przebywania na słońcu, a szczególnie eksponowania na bezpośrednie działanie promieniowania ultrafioletowego miejsc na ciele które były w kontakcie z rośliną. Dotyczy to zarówno ekspozycji słonecznej jak i sztucznych źródeł promieniowania – spawanie, lampy UV itp.
• w razie potrzeby wezwać pomoc i przystąpić do udzielenia pierwszej pomocy przedmedycznej o ile nie stwarza to niebezpieczeństwa dla ratującego.

Prawo pracownika do powstrzymania się od wykonywania pracy / Kodeks Pracy Art. 210/.

§ 1. W razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.

§ 2. Jeżeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia, o którym mowa w § 1, pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.

Opracował : st. specjalista ds. BHP Dariusz Miłkowski